Co to jest BRKN? Kto może się tam znaleźć i jak sprawdzić czy jesteś w rejestrze BRKN?

BRKN, czyli Bankowy Rejestr Klientów Niesolidnych, to ogólnopolska baza danych prowadzona przez Związek Banków Polskich (ZBP). Rejestr ten służy do wymiany informacji między instytucjami finansowymi na temat klientów, którzy nie wywiązali się ze swoich zobowiązań wobec banków, firm pożyczkowych czy innych instytucji kredytowych.

Jest to narzędzie, które wspomaga ocenę wiarygodności finansowej klienta, zwłaszcza przy wnioskach o kredyty, limity na rachunku czy leasing. Dostęp do danych zgromadzonych w BRKN mają wyłącznie podmioty współpracujące z ZBP – czyli głównie banki i instytucje finansowe, które podpisały odpowiednią umowę. Dane nie są publicznie dostępne i nie można ich wyszukać w internecie.

Do BRKN mogą zostać wpisane zarówno osoby fizyczne, jak i firmy, które nie spłacają zobowiązań zgodnie z warunkami umowy. Aby taki wpis był możliwy, muszą zostać spełnione konkretne warunki określone przez Związek Banków Polskich:

• opóźnienie w spłacie wynosi minimum 60 dni,

• kwota zaległości wynosi co najmniej:

  • 200 zł – w przypadku osób fizycznych (np. kredyt gotówkowy, karta kredytowa),

  • 500 zł – w przypadku firm (np. kredyt obrotowy, leasing),

• instytucja finansowa wysłała wcześniej do dłużnika pisemne wezwanie do zapłaty, informując o możliwości wpisu do BRKN, a mimo to zobowiązanie nie zostało uregulowane.

Warto zaznaczyć, że do rejestru nie trafiają osoby, które mają aktywne, ale terminowo spłacane zobowiązania, ani te, które dopiero złożyły wniosek kredytowy. BRKN obejmuje wyłącznie klientów, wobec których już wystąpiły realne opóźnienia i ryzyko finansowe.

Wpis w BRKN zawiera szereg danych pozwalających zidentyfikować dłużnika oraz oszacować poziom ryzyka, jakie niesie dla instytucji finansowej. W szczególności są to:

• dane osobowe (imię, nazwisko, PESEL, adres zamieszkania – w przypadku firm NIP i dane rejestrowe),

• kwota i źródło zadłużenia,

• data powstania zaległości oraz jej aktualny status (czy została spłacona, czy nadal istnieje),

• nazwa instytucji finansowej, która zgłosiła wpis do rejestru.

Taka informacja może mieć istotne znaczenie dla banku rozpatrującego nowy wniosek o kredyt lub pożyczkę, ponieważ wskazuje na historię nierzetelności klienta.

Ponieważ dane w BRKN nie są ogólnodostępne, sprawdzenie swojej obecności w rejestrze możliwe jest wyłącznie na wniosek. Istnieją dwa sposoby, by to zrobić:

Każda osoba może złożyć wniosek o udostępnienie danych jej dotyczących. Można to zrobić:

• osobiście – w siedzibie ZBP w Warszawie,

• listownie – wysyłając podpisany wniosek oraz kopię dowodu osobistego,

• elektronicznie – za pomocą Profilu Zaufanego, korzystając z systemu dostępnego na stronie BIK, ponieważ BRKN jest zintegrowany z Biurem Informacji Kredytowej.

Choć BIK nie jest właścicielem BRKN, często w raporcie kredytowym prezentuje również informacje pochodzące z tego rejestru. Raz na 6 miesięcy każdy obywatel ma prawo do bezpłatnego raportu BIK, który może zawierać dane o ewentualnym wpisie w BRKN.

Dane wpisane do BRKN nie są przechowywane bezterminowo, ale mogą widnieć w systemie przez długi czas – nawet po spłacie długu. Standardowy okres przechowywania to:

• maksymalnie 5 lat od dnia spłaty lub wygaśnięcia zobowiązania,

• dłużej – jeśli dług nie został uregulowany, a instytucja uzna, że dane są niezbędne do ochrony jej interesów.

Ważne: spłata długu nie powoduje automatycznego usunięcia wpisu. Informacja może zostać zaktualizowana jako „spłacona”, ale sama obecność wpisu nadal może wpływać na ocenę klienta przez banki.

Tak – i to znacząco. Wpis do BRKN jest dla banków jednym z najpoważniejszych sygnałów ostrzegawczych. Może skutkować:

• odmową udzielenia kredytu lub pożyczki,

• problemami z zawarciem umowy leasingowej,

• trudnościami z założeniem konta bankowego, szczególnie firmowego.

Banki traktują taki wpis jako dowód na to, że klient nie był rzetelny finansowo w przeszłości. Nawet jeśli aktualna sytuacja finansowa dłużnika się poprawiła, historia zapisana w BRKN może znacząco ograniczyć jego dostęp do produktów bankowych i finansowych.