Zakup mieszkania z rynku wtórnego często wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Aby prawidłowo rozliczyć ten podatek, konieczne jest złożenie deklaracji PCC-3. Mimo że sama deklaracja nie jest skomplikowana, wiele osób ma trudność z jej wypełnieniem – zwłaszcza jeśli robią to po raz pierwszy. W tym artykule krok po kroku wyjaśniamy, jak wypełnić formularz PCC-3, kiedy go złożyć, gdzie wysłać i jak uniknąć błędów, które mogą skutkować wezwaniem z urzędu skarbowego.
Spis treści:
- 1. Kiedy trzeba złożyć deklarację PCC-3?
- 2. Gdzie złożyć deklarację PCC-3?
- 3. Jak wypełnić deklarację PCC-3? Krok po kroku
- 3.1. Część A – Miejsce i cel składania deklaracji
- 3.2. Część B – Dane identyfikacyjne i adres zamieszkania
- 3.3. Część C – Informacje o przedmiocie opodatkowania
- 3.4. Część D – Podstawa opodatkowania
- 3.5. Część E – Obliczenie podatku
- 3.6. Część F – Informacje uzupełniające
- 3.7. Część G – Oświadczenie i podpis
- 4. Częste błędy przy wypełnianiu PCC-3
- 5. Czy trzeba składać PCC-3, gdy obowiązuje zwolnienie?
- 6. Ile wynosi podatek PCC od zakupu mieszkania?
Kiedy trzeba złożyć deklarację PCC-3?
Deklarację PCC-3 składa się w przypadku powstania obowiązku zapłaty podatku PCC. Najczęściej dotyczy to sytuacji zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości, w której transakcja nie podlega VAT – czyli np. zakupu mieszkania z rynku wtórnego od osoby prywatnej.
Obowiązek ten powstaje z chwilą podpisania aktu notarialnego. Od tego momentu kupujący ma 14 dni na złożenie deklaracji i zapłatę podatku.
Deklarację PCC-3 składa się, gdy:
-
kupujesz mieszkanie od osoby fizycznej (rynek wtórny),
-
nabywasz udział w nieruchomości bez VAT,
-
zawierasz inną umowę cywilnoprawną podlegającą PCC (np. pożyczkę, darowiznę, ustanowienie hipoteki).
W tym artykule skupimy się na najczęstszej sytuacji: podatek PCC od zakupu mieszkania z rynku wtórnego.
Gdzie złożyć deklarację PCC-3?
Deklarację PCC-3 składa się do urzędu skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania kupującego, a nie dla położenia nieruchomości. Można to zrobić:
-
elektronicznie – przez e-Urząd Skarbowy (https://www.podatki.gov.pl/),
-
osobiście – w urzędzie skarbowym,
-
listownie – pocztą tradycyjną (decyduje data stempla pocztowego).
Uwaga: złożenie deklaracji przez internet wymaga posiadania podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego.
Jak wypełnić deklarację PCC-3? Krok po kroku
Część A – Miejsce i cel składania deklaracji
-
A.1. Organ podatkowy – wpisz urząd skarbowy właściwy ze względu na Twoje miejsce zamieszkania.
-
A.2. Cel złożenia deklaracji – zaznacz pole 1 („złożenie deklaracji”), chyba że poprawiasz wcześniejszy formularz.
Część B – Dane identyfikacyjne i adres zamieszkania
-
B.1. Dane podatnika – zaznacz „osoba fizyczna” i wpisz swoje dane: imię, nazwisko, PESEL (lub NIP jeśli prowadzisz działalność), datę urodzenia.
-
B.2. Adres zamieszkania – podaj aktualny adres zamieszkania, zgodny z dokumentami.
Jeśli nieruchomość kupują dwie osoby (np. małżonkowie), każda z nich musi wypełnić osobną deklarację PCC-3.
Część C – Informacje o przedmiocie opodatkowania
-
Rodzaj czynności – wpisz: „umowa sprzedaży”.
-
Data dokonania czynności cywilnoprawnej – data podpisania aktu notarialnego.
-
Miejsce położenia nieruchomości – miasto, ulica, numer działki/lokalu.
-
Numer księgi wieczystej – zgodny z aktem notarialnym.
-
Udział nabyty – zaznacz 1/1 lub np. 1/2, jeśli nieruchomość nabywana jest we współwłasności.
Część D – Podstawa opodatkowania
-
D.1. Wartość rynkowa nabywanej nieruchomości – wpisz pełną kwotę, za jaką kupujesz mieszkanie (jeśli cena rynkowa odpowiada kwocie umownej).
-
D.2. Kwota wolna od podatku – w przypadku zakupu mieszkania ta pozycja zwykle wynosi „0”.
Część E – Obliczenie podatku
-
E.1. Stawka podatku – wpisz „2%”.
-
E.2. Kwota podatku – wylicz 2% od wartości rynkowej. Przykład: przy zakupie mieszkania za 500 000 zł, wpisz „10 000,00 zł”.
Część F – Informacje uzupełniające
Tutaj można wskazać np. dane drugiej strony transakcji (sprzedającego) – nie jest to obowiązkowe.
Część G – Oświadczenie i podpis
-
Podpisz deklarację ręcznie lub elektronicznie, jeśli składasz ją online.
-
Wpisz miejsce i datę złożenia.
Po złożeniu deklaracji, urząd skarbowy nie przesyła żadnego potwierdzenia zapłaty – warto zachować dowód przelewu oraz kopię PCC-3.
Częste błędy przy wypełnianiu PCC-3
-
złożenie deklaracji do niewłaściwego urzędu skarbowego,
-
wpisanie błędnej wartości nieruchomości (np. tylko wkład własny zamiast całej ceny),
-
pominięcie podpisu lub danych identyfikacyjnych,
-
brak złożenia deklaracji w przypadku zwolnienia z PCC – nie zawsze deklaracja jest wymagana, ale gdy nie zostanie to wpisane do aktu notarialnego, urząd może jej żądać.
Czy trzeba składać PCC-3, gdy obowiązuje zwolnienie?
Nie. Jeśli kupujesz pierwsze mieszkanie i spełniasz warunki zwolnienia z podatku PCC, a notariusz odpowiednio to zaznaczy w akcie notarialnym, nie masz obowiązku składania deklaracji PCC-3 ani zapłaty podatku. Zasada ta obowiązuje od 31 sierpnia 2023 roku i dotyczy wyłącznie osób fizycznych nabywających swoje pierwsze mieszkanie lub dom jednorodzinny.
Ile wynosi podatek PCC od zakupu mieszkania?
Podatek PCC od zakupu mieszkania z rynku wtórnego wynosi 2% wartości rynkowej nieruchomości, co oznacza, że przy cenie zakupu 400 000 zł, należny podatek wyniesie 8 000 zł. Obowiązek jego uiszczenia ciąży na kupującym, niezależnie od tego, czy transakcja była finansowana gotówką czy kredytem hipotecznym.
Warto podkreślić, że zapłata podatku i złożenie deklaracji to dwa osobne obowiązki – samo uregulowanie kwoty nie zwalnia z dostarczenia poprawnie wypełnionego formularza PCC-3 do urzędu.
Poprzedni wpis
Nadpłata kredytu hipotecznego – czy to się opłaca?
Następny wpis
Podatek PCC od zakupu mieszkania – kiedy trzeba go zapłacić i kto jest z niego zwolniony?